کاوش موضوع ژنوم
صفحه اصلی
ژنوم
ژنوم (به فرانسوی: génome) یا ژنگان انسان همهٔ مادهٔ ژنتیکی یک موجود زنده است که در اصل محتوای ژنتیکی یاخته آن فرد؛ شامل DNA هسته و میتوکندری است. ژنوم دستورالعملهای ارثی برای ساخت، پیشبرد و نگهداری یک موجود زنده را داراست. کلمهٔ ژنوم از دو کلمهٔ ژن (gen) و پسوند (ome-) ساخته شده است. بدن انسان بهطور نسبی از پنجاه تا صد میلیارد سلول تشکیل شده که در هر سلول تمام دستورالعملهای کدگذاریشدهٔ لازم برای هدایت تمامی فعالیتهای یاخته و ساخت پروتئینهای لازم، موجود است. به هر گروه کامل از این دستورالعملهای ما ژنوم گفته میشود.
به تعریف دیگر، ژنوم، زیستشناسی مولکولی و ژنتیک، مادهٔ ژنتیکی یک جاندار است. این شامل (دیانای DNA) (یا RNA در آرانای ویروس) است. ژنوم شامل هر دو «ژنها (مناطق کدگذاری شده) و دیانای دیانای بیرمز»، و همچنین «DNA میتوکندری و DNA کلروپلاست» است. مطالعهٔ ژنوم ژنومیک نامیده میشود.
ژنوم انسان از چهل و شش مولکول دیانای متمایز از هم به نام کروموزوم تشکیل شده است. در باکتریها و اشکال سادهتر زندگی، ژنوم تنها حاوی یک کروموزوم است.
کروموزومهای انسانی از نظر اندازه و اطلاعات بسیار گسترده و گوناگون هستند و بیشترین تعداد ژنها یعنی بیش از پنجاه هزار ژن را دارا میباشند. کروموزوم Y در انسان کمترین تعداد ژنها را یعنی ۳۶ عدد را دارا میباشد. ژنوم آدم حاوی بیش از سه میلیارد ذرهٔ رمزی دیانای (DNA)است که در کروموزومها قرار دارند و دیانای شامل ۴ بلوک آدنین (A)، گوانین (G)، سیتوزین (C) و تیمین (T) است که بارها در سراسر ژنوم تکرار شده است. ژنهایی که از پدر و مادر به ارث برده میشوند (ژنوتیپ) صفات فرزندان را (فنوتیپ) شکل میدهند.
میتوان ژنوم انسان را که در DNA ذخیره شده است با یک کتابخانه به صورت زیر مقایسه کرد:
کتابخانه شامل ۴۶ کتاب (کروموزوم) است
کتابها بین ۴۰۰ تا ۳۳۴۰ صفحه (ژن) دارند
هر کتاب دارای بین ۴۸ تا ۲۵۰ میلیون حرف (نوکلئوتید) کوچک است
یک کپی از کتابخانه (تمام ۴۶ کتاب) در تقریباً همهٔ سلولهای بدن ما قرار دارد.... بیشتر در ویکی پدیا